مغز انسان از سلولهای عصبی بیشماری تشکیل شده است. مسئلهی مهم این است که چه عاملی باعث میشود مغز افراد خلاق و افراد عادی با یکدیگر تفاوت داشته باشد.
بررسیها نشان میدهند که در مغز افراد خلاق، ارتباطات عصبی بیشتری بین نیمکرهی راست و چپ وجود دارد. محققان عصبشناسی دریافتهاند که خلاقیت افراد با بیولوژی و چگونگی ارتباط نورونهای عصبی در مغز مرتبط است. دانشمندان تصور میکنند که میزان خلاقیت یک فرد و همچنین علاقه و اشتیاقی که فرد در کلاسهای هنری از خود نشان میدهد، به مغز و ارتباط عصبی پیچیده و گستردهای که بین نورونها وجود دارد، مرتبط است.
تفاوتهای بسیاری در مغز افراد دیده شده که این تفاوتها عمدتاً در قسمت قدامی (Frontal lobe) مغز بوده است. این قسمت از مغز بسیار فعال و مسئول فرآیندهای شناختی مانند تصمیمگیری و برنامهریزی برای آینده است؛ قسمت قدامی مغز در سلیس و روان صحبت کردن افراد نیز نقش دارد.
محققان دانشگاه پادوا در ایتالیا و محققانی از دانشگاه دوک از یک گروه که بین ۱۸ تا ۲۴ سال سن داشتند، برای مطالعات خود استفاده کردند. این پژوهشگران با گرفتن اسکنهای MRI و سپس پردازش این اسکنها با استفاده از تکنیکDiffusion Tensor Imaging مطالعات خود را آغاز کردند. آنها با استفاده از این تکنیک و از طریق مولکولهای آب، مادهی سفید مغز را مورد مطالعه قرار دادند. تکنیک Diffusion Tensor Imaging به دانشمندان امکان میدهد که ارتباط بین ۶۸ منطقهی مختلف در مغز انسان را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بدهند. مادهی سفید مغز انسان در زیر مادهی خاکستری قرار دارد. مادهی سفید مغز به اندازهی مادهی خاکستری شناختهشده نیست؛ اما میلیاردها سلول عصبی در مغز را به هم متصل میکند و باعث انتقال سیگنالهای عصبی بین این سلولها میشود.
گروهی که در این مطالعات مورد آزمایش قرار گرفتند، دانشجویان ۱۸ الی ۲۴ ساله بودند. از این افراد خواسته شد برای مشارکت در آزمایش مجموعهای از کارها را انجام دهند. به فعالیتهایی که این دانشجویان انجام میدادند، از نظر میزان خلاقیتی که به کار میبردند امتیاز داده میشد. این آزمونها شامل فعالیتهایی مانند ارائهی چندین جواب به یک سؤال واحد، کشیدن شکلهای هندسی متفاوت و همچنین داشتن موفقیتهایی در زمینههای هنری مانند موسیقی و نقاشی میشد.
با کنار هم گذاشتن اسکنهای گرفتهشده از مغز این افراد و امتیازاتی که در آزمونها به دست آورده بودند، محققان دریافتند ۱۵ درصد از افراد مورد مطالعه که بیشترین خلاقیت را داشتند، ارتباط عصبی موجود در مغزشان به طور قابل توجهی بیشتر و گستردهتر بوده است؛ اما ۱۵ درصدی که کمترین خلاقیت را داشتند، بین دو نیمکرهی مغزشان نیز ارتباط عصبی کمتری دیده میشد.
این محققان فکر میکنند که یافتههای آنها در آینده این امکان را برای متخصصان فراهم میکند تا بتوانند استعدادهای خلاقانهی افراد را تخمین بزنند یا پیشبینی کنند. دانشمندان امیدوار هستند به این طریق بتوانند خلاقیتهایی را که افراد به طور ذاتی و طبیعی دارند، پیشبینی کنند. دانشمندان در تلاش هستند تا در آینده بتوانند بیماریهای مغزی را که ممکن است فرد در دوران پیری به آن مبتلا شود، پیش بینی کنند.
دیوید دانسون از دانشگاه دوک و یکی از اعضای این گروه تحقیقاتی میگوید:
شاید با استفاده از اسکن مغز افراد، بتوانیم بگوییم آنها در کدام زمینهی هنری مهارت خواهند داشت. دربارهی این تحقیقات یک نکتهی مهم این است که گروه مورد آزمایش، بسیار کوچک بود؛ بنابراین مرتبط دانستن میزان خلاقیت افراد با ارتباطات عصبی بیشتر و پیچیدهتر در مغز، موضوعی است که به بررسیهای بیشتری نیاز دارد و باید آزمایشهای بیشتر روی گروههای بزرگتر و متفاوتتر انجام بگیرد؛ نتایج این آزمایشها نیز به تأیید علمی بیشتر نیاز دارد؛ اما این یافتهها به عنوان مدارک و شواهد علمی به کار میروند و اهمیت علم connectomics را نشان میدهند. این رشتهی علمی روز به روز در حال پیشرفت است تا قسمتهای مختلف مغز را به تنهایی و هم در حال ارتباط با یکدیگر مورد بررسی قرار دهد.
با در نظر گرفتن اینکه مغز انسان بسیار پیچیده است و ساختار آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است، دانشمندان در حال کار کردن روی روشهایی هستند تا اطلاعات و الگوهای مخفی و ناشناختهای کشف کنند که در بین اطلاعات وسیع و قابل دسترس فعلی وجود دارند. این محققان در گزارش علمی خود نوشتهاند:
اکنون مطالعهی یک منطقهی خاص از مغز بسیار ابتدایی به نظر میرسد و این مسئله روز به روز آشکارتر میشود که ساختار مدار عصبی کل مغز عامل بسیار مهمتری است که فنوتیپ فرد را تعیین میکند؛ بنابراین پژوهشهای جدید باید روی موضوعات مهمتر و پیچیدهتر انجام بگیرد.
این گروه تحقیقاتی قصد دارد در مطالعات بعدی خود ارتباط بین میزان بهرهی هوشی و اتصالات عصبی نورونها در مغز انسان را مورد بررسی قرار دهد. در مطالعات گذشته، بهرهی هوشی فرد معیار دیگری بود که با میزان خلاقیت فرد مرتبط دانسته میشد. دانشمندان قصد دارند با استفاده از روشهای محاسبهی سریع اعداد، علائم اولیهی بیماری آلزایمر و سایر بیماریهای مربوط به مغز و اعصاب را در افراد تشخیص دهند.
این بررسیها و علم connectomics در مراحل اولیهی خود هستند؛ اما دانشمندان مشتاقانه منتظر هستند تا پی ببرند این شاخهی جدید از علم brain mapping (تکنیکهایی که ساختار و قسمتهای مختلف مغز و کارکرد هر کدام از این بخشها را به محققان نشان میدهند) در آینده چه چیزی برای گفتن دارد.
به طور کلی هدف از انجام این تحقیقات، درک ارتباط بین سلولهای عصبی مغز انسان و درک این موضوع است که چگونه ارتباط بین نورونها و اتصالات بین دو نیمکرهی مغز و بخشهای مختلف آن در انسانهای متفاوت با یکدیگر فرق دارد. دانشمندان در پی یافتن پاسخ این سؤال هستند که چگونه اتصالات عصبی در مغز با داشتن مهارتهای خاص، خلاقیت و استعداد هنری افراد مرتبط است. به طور حتم نتیجه این بررسیها میتواند در آینده به دانشمندان کمک کند تا دربارهی اختلالات مغزی و بیماریهایی مانند آلزایمر به اطلاعات بیشتری دست پیدا کنند.
اغلب شهرهای ایران بازار قدیمی و سنتی دارند که رد گذر سالها بر آن مانده است. در اهواز هم سه بازار قدیمی وجود دارد که تاریخچه ی آنها به دورهی قاجار و پهلوی برمیگردد: بازار عبدالحمید که زمانی نگین اهواز بوده و اکنون نشانی از رونق گذشته ندارد، خیابان امام خمینی که هنوز پاتوق خرید و بازارش گرم است و خیابان کاوه که بازار سوغاتیفروشیهای خوشمزه است.
اهواز از کلانشهرهای ایران و مرکز استان خوزستان است. خیلی قدیمها به آن اوکسین و ناصریه میگفتند. اهواز در موقعیت جغرافیایی ۳۱ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۴۰ دقیقه طول شرقی قرار گرفته و ۱۲ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. شهرت اهواز به گرم بودن، بیدلیل نیست. در تابستان دمای هوا به ۵۰ درجه سانتیگراد هم میرسد. زمستانها سوز سرما بیشتر از ۵ درجهای که دماسنج نشان میدهد، احساس میشود.
فاصلهی اهواز تا تهران در سفر زمینی ۸۸۱ کیلومتر است. اهواز پرآبترین رودخانهی کشور را در دل خود جا داده است. رودخانهی کارون شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرده که بازارهای قدیمی و مرکز شهر اهواز همه در بخش شرقی واقع شدهاند.
قدیمیترین بازار اهواز، بازار عبدالحمید است که در خیابان نظامی یا نظریپور، بین خیابان نادری و امام خمینی قرار گرفته است. بازار عبدالحمید در دورهی قاجار نه تنها بسیار پررونق بود، پاتوق پولدارهای منطقه برای خریدهای ریز و درشت نیز به شمار میرفت. خانهی دادرس که از جمله خانههای بهجا مانده از دورهی قاجار در اهواز است، کاروانسرای شیخ خزعل بوده و در بازار عبدالحمید واقع شده است.
کاروانسرای خزعل
خانه دادرس
زمانی بازار اصلی و مرکز خرید شهر بود. در مرکزیترین نقطه شهر میدرخشید و غیر از بازار، نوعی جاذبه گردشگری به شمار میآمد. فرهنگ و سنت و هویت شهر در کوچه باریک آن نمایان بود و کانون توجه عام و خاص بود. بازاری که روزگاری تنها اشرافزادگان و طبقه بالای جامعه در محوطهاش خرید میکردند و جزو مناطق و بازارهای مهم، بهروز و زیبای شهر بود، اینک از بازارهای ارزان شهر شده است و دیگر از ابهت روزگار گذشته خبری نیست. بازاری که چشمانداز زیبایی برای عابران زمان خود بود، حالا رهگذرانش به زحمت راهی برای قدم برداشتن باز میکنند.قدمت این بازار همانگونه از سرو وضع ظاهری آن برمیآید به بیش از یک قرن میرسد. این بنا بازمانده از دوره قاجار است که در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
عبدالحمید نام یکی از فرزندان شیخ خزعل بود که در دورهی قاجار ابتدا بر خرمشهر و بعدتر بر اهواز حکمرانی کرد. شیخ خزعل از قبیلهٔ عرب بنیکعب بود و لقب معزالسلطنه را داشت. او ابتدا با حکم مظفرالدینشاه حکمران خرمشهر شد، سپس توانست حکمرانی اهواز را مال خود کند. پس از انقلاب مشروطه، شیخ خزعل قدرت بیشتری گرفت؛ بر چند شیخ عرب مانند بنیطرف و آلخمیس غلبه کرد و توانست از محصول فراوان خرما درآمد بسیاری کسب کند.
احمد شاه قاجار پس از بهقدرت رسیدن، با شیخ خزعل مدارا کرد و بنابراین شیخ همچنان مالیات عشایر، درآمد کلان خرما و قدرت را برای خود حفظ کرد. خزعل رابطهی خوبی با انگلیسیها داشت و طی جنگ جهانی اول همدست انگلیس بود.
شیخ خزعل
پس از بهقدرت رسیدن رضاشاه، شیخ خزعل اعلام کرد او را به رسمیت نمیشناسد و دلیلی برای پرداخت مالیات خوزستان به دولت ندید. رضاشاه برای سرکوب شورشیان به خوزستان رفت و درنهایت با شیخخزعل به توافق رسید. قرار بر این شد که شیخ در خوزستان بماند و دارایی و خانوادهاش در امان باشند، بهشرط این که دستورهای خود را از حاکم ایالت بگیرد. درنهایت رضاشاه که هرگز خیالش از قدرت شیخ خزعل آسوده نشد، او را به تهران آورد و پس از چند سال به قتل رساند.
اگر اهل کتاب خواندن باشید، شاید این بازار را با نوشتههای «احمد محمود» بهیاد بیاورید. کتاب «مجموعه داستان بازار عبدالحمید» نوشتهی توفیق ربیعی بنیجمیل هم چند سال پیش روانهی بازار شد.
بازار عبدالحمید که زمانی مرکز خرید برجستهی اهواز و یکی از جاذبههای گردشگری آن بود، اکنون نشانی از شکوه قدیمی خود ندارد. بازاری که اشراف شهر در آن خرید میکردند، امروز پاتوق ارزانفروشها است. دستفروشها انواع کالا از پوشاک، طلا و زیورآلات تا چفیه، لباس عربی و دله قهوه میفروشند.
یکی دیگر از مرکزهای خرید و بازارهای قدیمی اهواز، خیابان امام خمینی است که از دورهی پهلوی برجای مانده است. نمای این خیابان چند سال پیش بازسازی و تبدیل به بازار سرپوشیده شد. نام قدیم آن خیابان پهلوی و معماری این بازار با مصالح آجری اجرا شده است .
خیابان امام خمینی در مرکز شهر، بین خیابانهای شریعتی یا ۳۰متری و آزادگان معروف به ۲۴متری واقع شده است. بازار امام اهواز هنوز هم مانند قدیم پررونق و پاتوق خرید پوشاک، اسباببازی و انواع کالاهای خارجی است.
بازار کاوه که قدمتش به دورهی پهلوی برمیگردد، بهشت خوشخوراکها است. مسافر اهواز که باشید، خیابان کاوه را نباید از دست بدهید. گذشته از میوه و سبزی نوبرانه که تر و تازهاش در کاوه پیدا میشود، پاتوق سوغاتیفروشیها نیز هست.
در خیابان کاوه اهواز اولین چیزی که میبینید و البته بوی آنرا احساس میکنید، ماهی و میگوی تازه است.
کلوچه، خرما، رطب، شیرهی خرما، ارده، حلوا شکری و حلوا ارده مرغوب در بازار کاوه فراوان است.
بعد میرسیم به ترشیفروشیهای خیابان کاوه که انواع ترشیهای تند و هیجانانگیز میفروشند.
ادویهی خوشعطر اهواز را هم در کاوه میتوان خرید، ازجمله ادویهی مخصوص ترشی و غذاهای جنوبی مثل سمبوسه و فلافل.
خیابان کاوه در مرکز شهر بین خیابان طالقانی و امام خمینی واقع شده است.
جواز کسب یا همان پروانه کسب مشاغل و اصناف
ما در اینجا برای نمونه مراحل دریافت مجوز سوپرمارکت یا سوپر موادغذایی و پروتئینی را شرح میدهیم.
اجازه نامه ای از سوی دولت است که کاسب یا فروشنده را موظف میسازد در راستای قانون اصناف و مشاغل با حدود مشخص به کسب و کار بپردازد. البته به دلیل گستردگی شبکه صنفی بطور معمول هر تخصص یک اتحادیه تشکیل میدهد. به عنوان مثال اتحادیه اغذیه فروشان و مواد غذایی بر فعالیت سوپرمارکت ها نظارت خواهد کرد.
بدون گذشتن از سد اتحادیه هرگز نمیتوان کسب و کاری راه اندازی کرد. برای انجام کلیه فعالیت های بازرگانی ، دریافت وام ، تسهیلات و بطور کلی استحصال هر نوع منفعتی به مجوزی بنام پروانه کسب نیاز خواهید داشت. در برخی مشاغل و اصناف برای واگذاری مجوزها ، اصول و مصلحتی در نظر گرفته شده با این حال روشهای معمول دریافت پروانه کسب در بسیاری موارد مشترک است.
١ - ارایه درخواست کتبی مشاغل و ثبت آن در صنف مربوطه (برای سوپرمارکت صنف اغذیه فروشان و موادغذایی)
٢ - بازدید اصناف و اماکن از محل فعالیت بدون اطلاع قبلی و مطابقت با مشخصات ارایه شده از جانب مشاغل
٣ - تعیین وضعیت مالکیت محل (سند یا قولنامه ، اجاره نامه)
٤ - تحویل مدارک و ملزومات پرونده (شناسنامه ، ملی ، پایان خدمت یا معافی)
٥ - استعلام از مراجع ذیصلاح (نداشتن سابقه کیفری ، عدم اعتیاد و گزارش وضعیت سلامتی و بهداشت)
٦ - گذراندن دوره آموزش اصناف و کسب مهارتهای فنی
٧ -پرداخت حق ورودی اصناف، تشکیل پرونده مالیاتی مشاغل و اخذ شناسه صنفی
هرچند طی کردن مراحل مذکور بظاهر دشوار است اما در عمل به راحتی امکان پذیر بوده و با زمانبندی صحیح و پشتکار میتوانید برای صنف دلخواه خود به واحدی نمونه تبدیل شوید.
از دیرباز، ماه روشنیبخش آسمان تیرهی شبهای زمین بوده و هست. این قرص درخشان زیبا، الهامبخش هنرمندان بسیاری است. اما در هفتهی اخیر درخشش این گوی درخشان آسمانی به مراتب بیشتر شده و نگاه انسان را به خود خیره کرده است.
بزرگترین و درخشانترین ماه کاملی که تصورش را دارید، مهمان این هفتهی آسمان شب در اقصی نقاط جهان است. این میزان از روشنی و البته اندازه، دست کم در طول هفتاد سال اخیر مشاهده نشده است.
این پدیده به نام «اَبَر ماه» (Supermoon) شناخته میشود و نتیجهی نزدیک شدن مدار بیضیشکل ماه به زمین است، رویدادی که از ماه ژانویه سال ۱۹۴۸ تاکنون سابقه نداشته است
به دنبال این نزدیکی، ماه اکنون از ۳۴۸.۴۰۰ کیلومتری زمین عبور میکند که در مقایسه با حالت معمول، نزدیک به ۳۵ هزار کیلومتر به زمین نزدیکتر شده است. ابر ماه از نظر اندازه حدودا ۱۴ درصد بزرگتر و از نظر درخشش نزدیک به ۳۰ درصد درخشانتر شده است، حداقل آن گونه که از زمین مشاهده میشود.
ظاهرا این مسئله مورد توجه مردم نیز واقع شده است، به طوری که شاهد ثبت تصاویری دیدنی از ابرماه درخشانی هستیم که این روزها زینتبخش آسمان شب است.
آیا شما هم متوجه این مسئله شدهاید؟ اگر موفق به ثبت تصاویری دیدنی از این ابرماه شدید، فراموش نکنید آن را با ما نیز به اشتراک بگذارید.